เมื่อวันที่ 15 มิ.ย. 2566 ดร.แทนคุณ จิตต์อิสระ ประธานคณะกรรมการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและความเสมอภาคระหว่างเพศพรรคประชาธิปัตย์ กล่าวถึงกรณี “หยก” เยาวชนที่มีพฤติกรรมต่อต้านระบบระเบียบวินัยทางโรงเรียน รวมไปถึงจารีตทางสังคมไทย จนเป็นเหตุให้ถูกดำเนินคดีและมีพฤติกรรมที่ก้าวร้าวรุนแรงนั้นว่า เกิดจากสาเหตุจากการเสพข่าวและรับสารทางการเมืองของลัทธิคลั่งเสรีภาพแบบก้าวร้าวสุดโต่ง ของพรรคการเมืองหนึ่งที่มองทุกอย่างในสังคมไทยในแง่ลบ แง่ร้ายซึ่งเกิดจากการป้อนข้อมูลและทัศนคติทางการเมืองแบบต่อต้าน ผ่านกลไกการสื่อสารทั้งทางโซเชียลมีเดีย การทำกิจกรรมกลุ่ม การคบคนกับรวมกลุ่มเพื่อนที่มีทัศนคติโน้มเอียงแบบต่อต้านสังคม
แม้ว่าในมุมมองของสังคมจะมองว่า เป็นพฤติกรรมที่ก้าวร้าวรุนแรง มีลักษณะเป็นไปในเชิงลบ แต่สำหรับตัวเยาวชนคนดังกล่าวและกลุ่มเพื่อนที่ได้รับความสนใจ จากกลุ่มเพื่อนที่มีทัศนคติไปในทางเดียวกัน กลับทำให้เกิดการเสริมแรงทางบวก (positive reinforcement ) กล่าวคือ กลายเป็นความเท่ห์ ตื่นเต้น ท้าทาย ห้าวหาญที่สามารถเอาชนะระบบ ระเบียบและกลไกทางสังคมที่ตน และพวกต่อต้านจนได้รับการยอมรับ ซึ่งในความรู้สึกของพวกเขา มันคือการชดเชยส่วนที่ขาดหายไปจากครอบครัวหรือเพื่อนที่ต้องปฎิบัติตามกฎระเบียบและอยู่ในความปกติของสังคม
การเสริมแรงทางบวกในมุมกลับทำให้เกิดพฤติกรรมต่อต้านสังคมที่เข้มข้นขึ้น และมีการขยายผล จากเครือข่ายที่มีลัทธิคลั่งเสรีภาพแบบก้าวร้าว ผ่านกลไกของพรรคการเมืองพรรคหนึ่ง ป้อนความคิดเหล่านี้โดยไม่คำนึงถึงผลกระทบและทำอย่างต่อเนื่องอย่างเป็นระบบ เป็นกระบวนการจะยิ่งทำลายคุณค่าและอัตลักษณ์แบบประนีประนอมของเยาวชนไทยในระยะยาว เพราะยิ่งสังคมให้ความสนใจมากเท่าไร ยิ่งมีเหยื่อที่เกิดจากการอบรมเลี้ยงดูที่ขาดพร่อง และไปเสพติดการให้คุณค่าทางสังคมแบบก้าวร้าวและเชื่อมั่นในสิ่งที่ตัวเองและเพื่อนที่อยู่ในห้องแห่งเสียงสะท้อนทางความคิดใช้เป็นหลักดำเนินชีวิตซึ่งมีแต่จะทำให้ตัวเองติดบ่วงความรุนแรงไปเรื่อยๆ
ตนอยากให้ทางคณาจารย์ใช้ความอดทนอดกลั้นให้มาก และหาโปรแกรมทางจิตวิทยาเชิญผู้เชี่ยวชาญมาช่วยเหลือดูแล”หยก” และมองหาทางออกร่วมกันกับครอบครัวและสังคม เพื่อส่งเสริมให้เขาได้มีทางรอดทางอื่นไม่ผลักไสให้ไปตกเป็นเหยื่อของกลุ่มขบวนการลัทธิคลั่งเสรีภาพแบบก้าวร้าวสุดโต่ง ที่ขับเคลื่อนโดยพรรคการเมืองบางพรรคที่เน้นปลุกปั่นไปที่เด็กและเยาวชนจนตนอดห่วงไม่ได้ว่าในอนาคตเราจะมีเหยื่อแบบหยกเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
อนึ่งแม้ว่าเสรีภาพจะเป็นสิ่งที่สวยงามและเป็นคุณค่าหนึ่งในระบอบประชาธิปไตยแต่หากมุ่งทำลายระบบและค่านิยมแห่งการประนีประนอมที่ช่วยรักษาระเบียบวินัย กฎกติกาไปจนถึงจารีตที่ดีงามทางสังคมและนำมาซื่งความแตกแยกที่รุนแรงของครอบครัว โรงเรียน และสังคมแล้วก็ควรหาทางแก้ไขต่อไป ดร.แทนคุณ กล่าว